گفتاری از دکتر مسعود اسداللهی
سفر #بشار_اسد به تهران؛ پیامها و پیامدها
بخش دوم (آخر)
* تقویت کل محور مقاومت
همچنین رهبر انقلاب اشاره داشتند که مقاومت سوریه باعث تقویت کل محور #مقاومت نیز شده است. یعنی تنها مؤثر در#سوریه نبوده بلکه کل محور مقاومت بهرهمند شدند. اعضای محور مقاومت وارد این بحران شدند و مقاومت کردند؛ پیروزی سوریه در حقیقت پیروزی محور مقاومت است. در مقابل محورهایی که در مقابل محور مقاومت تشکیل شدند همچون محور اعتدال یا محور کشورهای غربی عربی، ائتلافهای بینالمللی و ... همگی شکست خوردند.
* مخالفت رسمی با طرح «منطقه امن»
رهبر انقلاب موضوع بسیار مهم دیگری را نیز مطرح کردند. بحث ایجاد منطقهی بهاصطلاح امن در شمال سوریه یکی از موارد بسیار حائز اهمیت است. بهرغم شکستهای بزرگی که مسلحین خوردند اکنون شاهد هستیم که متأسفانه در صحنههای سیاسی تلاشهایی صورت میگیرد تا دولتهای حامی مسلحین با ترفندهای مختلف این شکستها را جبران کنند. یکی از این مباحث، موضوع ایجاد منطقهی امن در شمال سوریه است بهخصوص در شرق فرات و همچنین در منطقهی ادلب که حتی بهطور رسمی در دست مسلحین است.
آمریکا توافقاتی با ترکیه داشته است. بعد از اینکه بحث خروج نیروهای آمریکایی از سوریه توسط ترامپ مطرح شد به این توافق رسیدند تا آمریکاییها مانع ورود ارتش ترکیه به شمال سوریه نشوند و این ارتش نهفقط در منطقهی منبج در استان حلب که در غرب رودخانهی فرات قرار دارد بلکه در شرق رودخانهی فرات نیز نواری از شمال را حتی تا عمق پنجاه کیلومتر تصرف کنند و به این ترتیب میتوان گفت اگر این اتفاق بیفتد تقریباً نوار شمالی کشور سوریه یعنی از شرقیترین نقطه که منطقهی قامشلی است تا غربیترین نقطهی شمال سوریه در منطقهی افرین، تحت تصرف ارتش ترکیه درخواهد آمد.
علاوه بر آن منطقهی ادلب که در غرب سوریه است و رسماً جبهه النصره بر آن حاکم شده تبدیل به منطقهای خارج از سیطرهی دولت مرکزی سوریه خواهد شد. و با توجه به نوع عملکرد دولت ترکیه تا به اکنون نیز قصد خروج از این مناطق را ندارند و تغییر جمعیتی را در این مناطق شاهد هستیم. تحت عنوان بازگردانی آوارگان جنگی سوری در ترکیه بهجای اینکه آوارگان به شهرهای اصلی خود بازگردانده شوند، دولت ترکیه درصدد این است تا آوارگان را به همین نوار شمالی آورده و ساکن کند و نوعی تغییر جمعیتی علیه کردهای منطقه ایجاد کند و از طرفی ارتش ترکیه چنان وجود خود را در شمال سوریه تثبیت میکند که حتی در زمینهی امور اداری نیز میبینیم تابلوی ادارات به زبان و خط لاتین ترکی تغییر یافته و پرچمهای ترکیه و عکسهای اردوغان را بر سر در ادارهها نصب میکنند. این موارد نشان میدهد که دولت ترکیه به دنبال تحقق ایدهی تاریخی خود است. دولت ترکیه معتقد است شمال سوریه و عراق بخشی از ترکیه است و بایستی این منطقهی مهم و وسیع و حاصلخیز به ترکیه برگردانده شود درحالیکه این منطقه عمدتاً منطقهای عربنشین و کردنشین بوده است. اگر توافق میان آمریکا و ترکیه عملی شود به معنای تجزیهی سوریه خواهد بود.
رهبر انقلاب بهصراحت موضوع ممانعت از تشکیل منطقهی امن را مطرح کردهاند که دولت سوریه بایستی به هر نحوی مانع تشکیل این منطقه شود. و نبایستی شکستی که مسلحین خوردند در زد و بندی سیاسی اینگونه جبران شود.
* اهمیت رابطه با سوریه در ایران
دیدار آقای بشار اسد با رهبر انقلاب و همچنین رئیسجمهور ایران تأکیدی به اهمیت روابط دوجانبه است. موضع نظام جمهوری اسلامی ایران در مقابل سوریه نظامی یکپارچه است. هرچند ممکن است در داخل کشور جریانات سیاسی و دیدگاههای متفاوت سیاسی در مورد سوریه وجود داشته باشد اما نظام و مسئولین نظام، دید یکپارچهای دارند. شکی نیست که نظام جمهوری اسلامی بهصورت یکپارچه در سیاست حمایت از سوریه وحدت نظر دارد و این پیامی برای دنیا است.
* پیامی جدی برای اسرائیلیها
نکتهی حائز اهمیت دیگر این است که سفر بشار اسد به ایران کمی قبل از سفر نتانیاهو به مسکو و دیدار وی با پوتین انجام شد. این زمانبندی نشاندهندهی این است که این دیدار پیامی جدی برای اسرائیلیها دارد. که گمان نبرند با یک سری حملات هوایی و فشار آوردن به دولت سوریه باعث بحران میان روابط ایران و سوریه خواهند شد.
در چنین وضعیتی آقای بشار اسد به ایران سفر کردند و دیدارهای بسیار مهم و راهبردی صورت گرفت تا پیامی بهطرف اسرائیلی باشد و همچنین کشورهای دیگر که در بحران سوریه مؤثر هستند و نبایستی بههیچعنوان در معادلات خود محاسبه کنند که سوریه تحتفشار خواهان خروج نیروهای ایران از سوریه خواهد شد. رابطهی دو کشور رابطهای عمیق است و جالب اینجا است که هر چقدر فشارها بیشتر شده است اتفاقاً روابط دو کشور گسترش بیشتری پیدا کرده است.
* گسترش رابطه اقتصادی، اجتماعی و صنعتی با سوریه
ما در طول چهل سال رابطهی راهبردی میان دو کشور شاهد بودیم که در بخش اعظمی از این سالها روابط در حد راهبردی و نظامی باقیمانده بود و تا حد زیادی به صحنههای اقتصادی و اجتماعی کشیده نشده بود اما اکنون با توجه به بحرانی که با هدف سرنگونی نظام و همچنین برهم زدن روابط به وجود آمده بود نتیجهی عملی آن درست برعکس چیزی شد که دشمنان مدنظر داشتند.
این روابط درصحنههای تجاری، هنری، صنعتی و زمینههای دیگر نیز گسترشیافته است. پایمردی محور مقاومت و سوریه سبب شد تا روابط عمیقتر شود.
بنابراین آیندهی این همپیمانی بسیار درخشان خواهد بود البته نباید از توطئهها غفلت کنیم و بایستی با دقت روند سیاسی را دنبال کرده و مواضعی قاطع را اتخاذ کنیم. همانگونه که درصحنههای عملیاتی و میدانی مواضع قاطع اتخاذ کرده و آن را عملی کردیم در صحنهی سیاسی نیز همینگونه عمل خواهیم کرد. قدرت میدانی نیز بایستی در مذاکرات سیاسی انعکاس پیدا کند و دستاورد نظامی به یک دستاورد باثبات سیاسی تبدیل شود. هیچ بحرانی نیست که با راهبرد نظامی بهطور کامل پایان یابد. هر نوع احمالی بسیار خطرناک خواهد بود و با هوشیاری و صلابت تلاشها را ادامه خواهیم داد تا زمانیکه محور مقاومت و سوریه بهطور کامل از شر این توطئه خلاص شوند.